Đinh Danh Vùng
Moderator
Trong các sử liệu cho chúng ta biết ông Đinh Lễ có 5 bà vợ. Nhưng trong tư liệu các Tộc phả họ Đinh cho biết Ông có 6 bà vợ, về danh tính chỉ ghi được 2 bà, như sau:
Vợ cả bà Bùi Thị Liễu, con gái quan Thái Truyền Trang Quốc Công Bùi Quốc Hưng, người xã Cống Khê, huyện Chương Đức.
Vợ thứ bà Hà Thị Ngọc Dung, con gái của quan Thiệu Quốc Công Hà Đệ. Và 4 bà vợ thứ nữa.
Ông hy sinh năm 1427 trong trận Mai Động, vây thành Đông Quan, Bình Định Vương Lê Lợi thương tiếc lắm, đều phong cho các bà vợ của ông làm Tông Cơ (Quận Chúa). Và phong cho em ông là Đinh Liệt làm Nhập Nội, Thiếu Úy, tước Á Hầu.
Xưa nay, đọc chính sử và Tộc phả cứ nghĩ rằng các con của Ông đều do bà vợ cả Bùi Thị Liễu sinh hạ. Và có thể, các bà vợ thứ không phải dòng dõi danh gia vọng tộc lên không ghi danh tính trong Tộc phả chăng? nhưng không phải vậy.
Đọc kỹ bài: “Tư liệu về Quang Thục Hoàng Thái hậu qua văn bia lăng Khôn Nguyên Chí Đức ” của bà Trần Thị Kim Anh, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, trong Hội nghị Thông báo Hán Nôm học năm 2004, mới phát hiện thấy danh tính bà vợ thứ ba của ông là bà Trần Thị Ngọc Huy, hậu duệ của Tá Thánh Thái Sư Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật, là con trai Vua Trần Thái Tông, em Vua Trần Thánh Tông. Bà Trần Thị Ngọc Huy là bà ngoại của Quang Thục Hoàng Thái Hậu, tức là mẹ đẻ của bà Đinh Thị Ngọc Kế, vợ thứ của ông Đinh Lễ.
Nội dung đoạn văn bia viết như sau:
“ 1. Về dòng dõi:
Văn bia cho biết, căn cứ Thế gia phả điệp thì Hoàng Thái hậu họ Ngô húy là Ngọc Giao, người ở Yên Định, Thiệu Thiên, Thanh Hóa. Cụ cao tổ của bà húy là Lỗ, thuộc một dòng họ lớn ở thời Trần; cụ bà húy là Quỳnh, là Khôi Á Quận chúa kiêm Đại Hoàng bà cung Bảo Từ. Cụ Tằng tổ húy là Tây, được triều Lê tặng Kiến Tường hầu; cụ bà họ Đinh, húy là Ngọc Luân, được tặng Kiến Tường Quận phu nhân. Ông nội húy là Kinh được truy phong Hưng Quận công; bà nội họ Đinh, húy là Mại, được tặng Hưng Đức Quốc phu nhân. Cha húy là Từ, giữ chức Tuyên phủ sứ Thái từ Thiếu bảo Quan nội hầu, được tặng Chương Khánh công, gia tặng Ý Quốc công; mẹ họ Đinh, húy là Ngọc Kế, được tặng Ý Quốc thái phu nhân, Hoàng Thái hậu là con gái thứ ba của hai cụ. Bà ngoại họ Trần, húy là Ngọc Huy, là hậu duệ của một nhân vật nổi tiếng triều Trần là Tá Thánh Thái sư Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật. Như vậy, Hoàng Thái hậu được sinh ra từ một dòng họ cao quý và chắc hẳn đã được thừa hưởng một sự chăm sóc và giáo dục tốt đẹp từ dòng họ này.”
Trong Chính sử khi nhắc đến hai danh tướng Đinh Lễ và Đinh Liệt thời Hậu Lê, đều nói hai ông là cháu ngoại, gọi Vua Lê Thái Tổ bằng cậu ruột. Trong các Tộc phả họ Đinh đều ghi: “ Ông Đinh Tôn Nhân, vợ là bà Lê Thị Ngọc Vồi, là em gái Vua Lê Thái Tổ, ông bà sinh được 3 người con trai …”
Thêm một phát hiện nữa, theo Gia phả họ (Lê) Đinh xã Xuân Thiên, Thọ Xuân, Thanh Hóa - Nay vẫn giữ họ Lê (do Vua Lê Thái Tổ ban) là họ Lê Minh, Lê Huy, Lê Văn … thì ông Thái Truyền Quốc Công Đinh Trung ( Lê Bị ) là con bà Hà Thị Ngọc Dung.
Ngày trước, các Cụ thường kiệm chữ, kiệm lời, có thể do phải biên chép tay; hoặc do Chính sử hay Tộc phả, Gia phả … chỉ do rất ít người được làm, không có điều kiện “ hội thảo qua nhiều vòng nhiều đợt ” như ngày nay; nên nhiều sự kiện lớn, nhiều tư liệu quý không ghi chép được đầy đủ, đấy cũng là điều thiệt thòi cho hậu thế.
Ngày nay, trước sự “ bùng nổ thông tin ” với nhiều phương tiện thông tin hiện đại, đã giúp cho mọi người có cơ hội tiếp cận với nhiều thông tin đa chiều, cách xa hàng vạn cây số; nhưng việc tiếp thụ thông tin cũng cần có hiểu biết sâu rộng, khi đưa thông tin cần phải chính xác và cẩm trọng hơn. Qua những phát hiện trên, dòng họ Đinh Nông Kỳ có thêm tư liệu quý để bổ sung cho Đinh Tộc Thế phả.
Từ ngày có trang mạng Họ Đinh Việt Nam, đã giúp cho bà con họ Đinh khắp mọi miền Tổ quốc, cả bà con họ Đinh xa Tổ quốc, được trao đổi thông tin, liên lạc, gắn kết gần gũi nhau hơn, làm sáng tỏ nhiều điều chưa biết về dòng tộc mình.
Tôi rất tâm đắc và luôn theo dõi trang Họ Đinh Việt Nam; khâm phục tấm lòng vì dòng tộc của anh Đinh Thanh Hải cùng các bạn đồng hành đã sáng lập, xây dựng củng cố phát triển trang Họ Đinh Việt Nam lớn mạnh và dễ sử dụng như hiện nay. Nhân dịp này, cho phép tôi được thay mặt bà con dòng họ Đinh Nông Kỳ - Thái Bình, xin chân thành gửi tới các Anh lời cảm ơn sâu sắc nhất, chúc các Anh cùng gia đình mạnh khỏe, hạnh phúc và thành đạt; chúc trang mạng Họ Đinh Việt Nam ngày càng lớn mạnh.
Trong bài này nếu có sai sót, kính mong sự lượng thứ của bà con dòng Tộc và bạn đọc.
Đinh Danh Vùng - Họ Đinh Nông Kỳ
